histsztuk: SZTUKA GOTYCKA - ŚREDNIOWIECZE

od około połowy XIII do XVi w.
architektura przestaje być tylko sakralna - świecka, rycerska. Budowane są dwory, miasta , uniwersytety, klasztory.

najbardziej charakterystyczne dla kościołów gotyckich jest ich ogrom i strzelistość - wysokie wieże. zastosowanie ostrych łuków w elementach konstrukcyjnych, łuki w oknach, portalach itp. , sklepienia krzyżowo żebrowe. witraże. w ornamentyce pojawiają się motywy roślinne i zwierzęce, ale też fantazyjne stwory, np maszkarony. kościoły budowane najczęściej na planie trójnawowej bazyliki.

przykłady kościołów gotyckich:

Barcelona

Beauvais

Cartenbury

Frombork

Laon

Mediolan

Siena

Ulm

Kolonia

POJĘCIA:

sklepienie krzyżowo-żebrowe - sklepienie opierające się na przyporach - nie na ścianach lecz na filarach. Dzięki temu sklepienia mogły być bardzo wysokie a w ścianach pojawiły się okna

sklepienie krzyżowo żebrowe

przypory - służą podpieraniu łuków. Przypory stanowią kolumny i filary.

przypory

rozeta - koliste okno, najczęściej wypełnione witrażem

rozeta

ostrołuki - charakterystyczne dla gotyku, w portalach, oknach itp

witraże - ozdobne wypełnienie okna stworzone z kawałków kolorowego szkła osadzonych między żelaznymi ramami

witraże

witraże, sklepienie, przypory

maszkarony, gargulce, rzygacze

gargulec - rzygacz

maszkarony

maszkaron

W POLCE ZNAJDUJE SIĘ SŁYNNY OŁTARZ!!!

Ołtarz WITA STWOSZA w kościele Mariackim w Krakowie!!!!!!!

ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków

(Wit Stwosz był niemcem)

Przykłady budowli gotyckich, które trzeba znać:

Katedra Notre-Dame w Paryżu

Bazylika Mariacka e Gdańsku

Kościół Mariacki w Krakowie

ołtarz Wita Stwosza

fragment ołtarza Wita Stwosza

Barbakan w Krakowie - zabytek architektury obronnej

Zamek w Malborku - zamek Krzyżacki - gotyk ceglany - warowny - otoczony fosą

fosa - rów otaczający zamek (fortecę) najczęściej wypełniony wodą. Pełnił rolę obronną

zamek w Malborku

WAŻNE!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Słynne ołtarze gotyckie znajdujące się w Polsce

1. Kraków - ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim (Wit Stwosz był Niemcem)

jest przykładem ołtarzu szafiastego - centralną część stanowi otwierana od frontu drewniana skrzynia, w której ustawione są rzeźby, a po bokach doczepione są skrzydła z płaskorzeźbami. Jest to tryptyk -składa się z trzech części

ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków

fragment ołtarza - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków

2. Gdańsk - Sąd Ostateczny Hansa Memlinga - Muzeum Narodowe w Gdańsku !!!!!!!!!!!!!!!!!!

tryptyk. (jego kopia znajduje się w kościele Mariackim w Gdańsku)