niedziela, 12 kwietnia 2015

SZTUKA GOTYCKA - ŚREDNIOWIECZE

od około połowy  XIII do XVi w.
architektura przestaje być tylko sakralna - świecka, rycerska. Budowane są dwory, miasta , uniwersytety, klasztory.

najbardziej charakterystyczne dla kościołów gotyckich jest ich ogrom i strzelistość - wysokie wieże. zastosowanie ostrych łuków w elementach konstrukcyjnych, łuki w oknach, portalach itp. , sklepienia krzyżowo żebrowe. witraże. w ornamentyce pojawiają się motywy roślinne i zwierzęce, ale też fantazyjne stwory, np maszkarony. kościoły budowane najczęściej na planie trójnawowej bazyliki.

przykłady kościołów gotyckich:
Barcelona

Beauvais

Cartenbury

Frombork

Laon

Mediolan

Siena

Ulm
Kolonia



POJĘCIA:

sklepienie krzyżowo-żebrowe - sklepienie opierające się na przyporach -  nie na ścianach lecz na filarach. Dzięki temu sklepienia mogły być bardzo wysokie a w ścianach pojawiły się okna

sklepienie krzyżowo żebrowe

sklepienie krzyżowo żebrowe

sklepienie krzyżowo żebrowe


sklepienie krzyżowo żebrowe


przypory - służą podpieraniu łuków. Przypory stanowią kolumny i filary.
przypory

przypory

przypory


rozeta - koliste okno, najczęściej wypełnione witrażem

rozeta

rozeta

rozeta
rozeta
rozeta



ostrołuki - charakterystyczne dla gotyku, w portalach, oknach itp








witraże - ozdobne wypełnienie okna stworzone z kawałków kolorowego szkła osadzonych między żelaznymi ramami
witraże

witraże

witraże

witraże, sklepienie, przypory

maszkarony, gargulce, rzygacze 
gargulec - rzygacz

gargulec - rzygacz

maszkarony

maszkaron



W POLCE ZNAJDUJE SIĘ SŁYNNY OŁTARZ!!!

Ołtarz WITA STWOSZA w kościele Mariackim  w Krakowie!!!!!!!
ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków

ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków
(Wit Stwosz był niemcem)



Przykłady budowli gotyckich, które trzeba znać:

Katedra Notre-Dame w Paryżu








Bazylika Mariacka e Gdańsku



Kościół Mariacki w Krakowie


ołtarz Wita Stwosza

fragment ołtarza Wita Stwosza




Barbakan w Krakowie - zabytek architektury obronnej





Zamek w Malborku - zamek Krzyżacki - gotyk ceglany -  warowny - otoczony fosą

fosa - rów otaczający zamek (fortecę) najczęściej wypełniony wodą. Pełnił rolę obronną

zamek w Malborku

zamek w Malborku

zamek w Malborku


WAŻNE!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Słynne ołtarze gotyckie znajdujące się w Polsce

1. Kraków - ołtarz Wita Stwosza w Kościele Mariackim (Wit Stwosz był Niemcem)
jest przykładem ołtarzu szafiastego - centralną część stanowi otwierana od frontu drewniana skrzynia, w której ustawione są rzeźby, a po bokach doczepione są skrzydła z płaskorzeźbami. Jest to tryptyk -składa się z trzech części

ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków
ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków
ołtarz - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków
fragment ołtarza - Wit Stworz - Kościół Mariacki - Kraków


2. Gdańsk - Sąd Ostateczny Hansa Memlinga - Muzeum Narodowe w Gdańsku !!!!!!!!!!!!!!!!!!
 tryptyk. (jego kopia znajduje się w kościele Mariackim w Gdańsku)

Sąd Ostateczny - Hans Memling

Sąd Ostateczny - Hans Memling - centralna część

Sąd Ostateczny - Hans Memling - lewe skrzydło

Sąd Ostateczny - Hans Memling - prawe skrzydło